Pestprotocol opstellen
Van alle protocollen in een schoolveiligheidsplan, wordt het pestprotocol beschouwd als één van de belangrijkste protocollen. Graag informeren wij u over de wijze waarop u een goed pestprotocol kunt opstellen. Op deze pagina geven wij antwoord op de volgende vragen:
- Wat is een pestprotocol?
- Waarom een pestprotocol?
- Hoe kom ik aan een voorbeeld pestprotocol?
Wat is een pestprotocol?
Een pestprotocol is een document waarin wordt beschreven op welke wijze een school reageert op de melding van een pestincident. Er is sprake van een pestincident wanneer een leerling met enige regelmaat wordt buitengesloten of gekwetst.
In een goed pestprotocol wordt op zijn minst beschreven:
- wat wordt verstaan onder pesten en hoe dit zich onderscheidt van ruziën en plagen
- welke preventieve maatregelen de school neemt om pesten zoveel mogelijk te voorkomen
- welk stappenplan wordt gevolgd wanneer een pestincident wordt gemeld
- wie er verantwoordelijk is voor elke stap uit het stappenplan
- hoe er wordt gehandeld ten aanzien van de gepeste
- hoe er wordt gehandeld ten aanzien van de pester
- wanneer en hoe ouders worden betrokken
- wanneer en hoe de klas wordt betrokken
- hoe de school omgaat met online pesten (ook wel cyberpesten genoemd)
Daarnaast kan men ook denken aan:
- aan welke signalen je kunt zien dat een leerling mogelijk gepest wordt (zonder dat je het pestgedrag zelf hebt gezien)
- wie een vergrote kans heeft om gepest te worden
- welke middelen beschikbaar voor hen zijn, zoals bijvoorbeeld weerbaarheidstrainingen
- wat de langetermijngevolgen van pesten kunnen zijn
- welke schoolregels betrekking hebben op pesten
- welke sancties er staan op het overtreden van deze schoolregels
- hoe het zit met de juridische strafbaarheid van pesten
- wanneer er interne partijen worden betrokken, zoals de docent / leerkracht, de mentor / intern begeleider, de vertrouwenspersoon / counselor, de teamleider / afdelingsleider, de directie e.d.
- wanneer er externe partijen worden betrokken, zoals de ouders van de gepeste leerling, de ouders van de pestende leerling, de politie, de schoolarts, een psycholoog, Bureau Slachtofferhulp, de leerplichtambtenaar e.d.
Al het bovenstaande wordt overigens duidelijk beschreven in het pestprotocol wat wij verstrekken tijdens ons optimalisatietraject. Ook wordt dit alles behandeld tijdens onze workshop Omgaan met pesten.
Waarom een pestprotocol?
Een pestprotocol opstellen is letterlijk genomen geen concrete wettelijke verplichting. Desalniettemin is een school wel wettelijk verplicht om een pestbeleid te voeren en een degelijk pestbeleid omvat op z’n minst alle hierboven beschreven onderdelen van een goed pestprotocol. In de praktijk is een school dus wel degelijk verplicht om de inhoud van een pestprotocol vast te leggen bij wijze van pestbeleid. Om deze reden kan het opstellen van (de inhoud van) een pestprotocol toch worden beschouwd als een wettelijke verplichting.
De wettelijke verplichting om een pestbeleid te voeren, maakt het bovendien onzinnig voor een school om geen pestprotocol op te stellen. De inhoud ervan moet tenslotte toch reeds worden vastgesteld, dus is het nog slechts een kleine moeite om een concreet pestprotocol op te stellen.
Tot slot zal een pestprotocol aanzienlijk kunnen bijdragen aan de algehele sociale veiligheid op school. Een goed pestprotocol zal namelijk helpen om:
- de kernwaarden van de school welbekend te laten zijn
- duidelijk te maken dat sociale veiligheid hoog op de agenda van de school staat
- sociale veiligheid hoog op de agenda te zetten van alle betrokkenen, zoals docenten, leerlingen en ouders
- elke bedreiging van de sociale veiligheid bij de kern aan te pakken
- het gehele schoolveiligheidsplan te verankeren in de dagelijkse praktijk
- het wettelijk verplichte aanspreekpunt voor het melden van pestincidenten optimaal te laten functioneren
- de wettelijk verplichte coördinator van het pestbeleid optimaal te laten functioneren
- de rest van het schoolveiligheidsplan te optimaliseren. Denk hierbij aan preventieve maatregelen, procedures in geval van incidenten, eventuele opvang van slachtoffers, eventuele aangifte van misdrijven, de samenwerking met externe partijen, de registratie van incidenten, de evaluatie van incidenten, de periodieke besprekingen met de (G)MR, de klachtenregeling m.b.t. de veiligheid, professionalisering van het personeel enzovoorts
Dus waarom een pestprotocol? Wel, een pestprotocol opstellen, vloeit voort uit wettelijke verplichtingen en een goed pestprotocol zal aanzienlijk kunnen bijdragen aan de algehele sociale veiligheid op school.
Hoe kom ik aan een voorbeeld pestprotocol?
Tijdens ons optimalisatietraject van het schoolveiligheidsplan voorzien wij de school van alle benodigde protocollen. Hieronder bevindt zich ook een pestprotocol.
Ter inspiratie kunnen eventueel ook pestprotocollen van andere scholen worden doorgelezen. Veel scholen hebben hun pestprotocol op hun website geplaatst. Deze kunnen eenvoudig worden gevonden door te googelen op “filetype:pdf pestprotocol”
Vragen over het pestprotocol
In dit artikel hebben wij u zo duidelijk mogelijk antwoord willen geven op de vragen: “Wat is een pestprotocol?”, “Waarom een pestprotocol?” en “Hoe kom ik aan een voorbeeld pestprotocol?”. Mocht u desalniettemin nog nadere vragen hebben, voelt u zich dan vrij om deze te stellen via ons contactformulier.